20
sie

W kraju Wikingów BAS-4 – ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy, kategorii miejskiej

Szwedzka Straż Pożarna, podobnie jak polska, ma obowiązujące standardy, które określają specyfikę użytkowanych pojazdów. Możemy wyróżnić kilka podstawowych klas samochodów ratowniczo-gaśniczych – od BASa-1 do BASa-5. Standardy tych samochodów uwzględniają m.in. bezpieczeństwo pracy oraz ergonomię.

Opisywany pojazd BAS-4, to ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy, kategorii miejskiej. Minimalne wymagania dla tej klasy samochodu to m.in. podwójna kabina załogowa przystosowana do przewozu 4-6 strażaków, zbiorniki na środki gaśnicze o łącznej pojemności nie mniej niż 5900 litrów (w tym najczęściej 5500 litrów wody i 400 litrów środka pianotwórczego). Pod zabudowę tego typu pojazdów stosuje się zwykle dwuosiowe podwozia z układem napędowym (4×2). Najczęściej są to podwozia takich producentów jak Scania lub Volvo.

BAS-4 firmy Wawrzaszek został zabudowany na 2-osiowym podwoziu Scania P370LB4x2HNZ, a jego jednostkę napędową stanowi sześciocylindrowy, rzędowy silnik wysokoprężny z turbodoładowaniem DC13 116 o pojemności 12,7 litra i maksymalną mocą 272 kW (370 KM). Zastosowana jednostka napędowa spełnia normę Euro 6.

Samochód posiada obszerną jednomodułową, odchylaną, czterodrzwiową kabinę Scania typu CP 28 CrewCab o długości 2800 mm. Kabina zawieszona jest dwupunktowo na pneumatycznych poduszkach oraz posiada elektryczny system odchylania. Przystosowana jest do przewozu pięcioosobowej załogi w układzie 1+1+3. Cechuje się stosunkowo nisko położonymi drzwiami wejściowymi z dwoma stopniami posiadającymi oświetlenie. Wyjątkowym, jak na nasze warunki, rozwiązaniem jest umieszczenie na tylnych drzwiach, tuż nad zawiasami, niewielkich lusterek, która służą do podniesienia bezpieczeństwa przy wysiadaniu strażaków.

Ciekawym rozwiązaniem zastosowanym w pojeździe jest zabudowanie w środkowej części, przed tylnymi fotelami, szafki (bar-desk) na sprzęt ochronny strażaków. Każda z szafek umożliwia umieszczenie i bezpieczny przewóz hełmu, rękawic ochronnych, latarki, słuchawek oraz radiotelefonu. Dostęp do szafki jest możliwy poprzez uchylny blat roboczy umieszczony w górnej części zabudowy.

Kierowca ma do swojej dyspozycji elektroniczną tablicę rozdzielczą, posiadającą wskaźniki analogowe. W zamontowanym panelu kontrolno-sterującym wyświetlane są m.in. informacje o parametrach pracy autopompy, zamkniętych żaluzjach czy sterowanie sygnalizacją świetlną i dźwiękową pojazdu. W kabinie nad deską rozdzielczą znajduje się dodatkowo wyświetlacz LCD nawigacji GPS z siecią hydrantów (GPS). Natomiast po stronie dowódcy zamontowano obrotowy uchwyt, w którym umieszczono tablet, radiotelefon nasobny oraz przewoźny. Pojazd, ponadto wyposażony został w system kamer monitorujących, zapewniający symulowany rzut poziomy pojazdu i jego otoczenia, który umożliwia kierowcy stały monitoring przestrzeni wokół pojazdu, dzięki podglądowi na drugim monitorze.

Nadwozie pożarnicze to konstrukcja samonośna wykonana w całości z kompozytu poliestrowego, posiadająca osiem skrytek sprzętowych – po trzy z każdego boku oraz dwie z tyłu. Dwie największe skrytki zamykane są żaluzjami aluminiowymi, wyposażone w mechaniczne układy ryglujące z możliwością zamknięcia na klucz. Zastosowano w nich wyłączniki krańcowe umożliwiające oświetlenie skrytek po ich otwarciu oraz kontrolujące ich poprawne zamkniecie. Najwęższe boczne skrytki, znajdujące się w tylnej części zabudowy, z kolei zamykane są drzwiami kompozytowymi. Skrytki znajdujące się z tyłu nadwozia pożarniczego zamykane są kompozytowymi klapami podnoszącymi się do góry i stanowić mogą zadaszenie dla załogi.

Aby ułatwić dostęp do sprzętu ulokowanego na górnych półkach zamontowano niezależne, wysuwane podesty robocze. Każdy z podestów może służyć również jako dodatkowa szuflada do przewozu sprzętu. W dolnej części zabudowy pożarniczej (na tylnym zwisie) znajduje się miejsce do przewozu mostków przejazdowych (po dwa z każdej strony) oraz miejsce na gumowy próg zwalniający.

Opisywany samochód wyposażono w kompozytowy zbiornik na wodę, umiejscowiony w środkowej części zabudowy, o pojemności 5500 litrów. Zbiornik posiada wewnętrzne falochrony, zawór całkowitego opróżniania, układ odpowietrzający, elektroniczny wskaźnik poziomu, nasadę napełniania hydrantowego 63 mm (SMS), a także właz rewizyjny. Zbiornik środka pianotwórczego, kolejno, ma pojemność 400 litrów wydzieloną w zbiorniku na wodę. Z uwagi na przyjęte rozwiązania stosowane w Szwecji, zamontowano w nim wężyk z zaworem umożliwiający podłączenie do zasysacza liniowego.

W pojeździe zastosowano dwuzakresową autopompę Ruberg EH 30 o wydajności 3000 l/min przy ciśnieniu 10 bar lub 400 l/min przy ciśnieniu 40 bar. Jest ona umiejscowiona w pozycji „mid-ship”, co oznacza centralne miejsce montażu pomiędzy kabiną a zabudową. Centralne umieszczenie autopompy ma na celu między innymi obniżenie poziomu hałasu, na który narażony jest operator oraz skrócenie wału napędzającego autopompę. Takie rozwiązanie daje dodatkową przestrzeń do wykorzystania w nadwoziu pożarniczym.

Wszystkie nasady tłoczne i zasilające wyprowadzone są do tyłu. Dwie z nasad tłocznych przystosowane są do podpięcia zasysaczy liniowych z możliwością regulacji stężenia wodnego roztworu środka pianotwórczego klasy B w trzech wartościach 1, 3 i 6 %. Takie nietypowe rozwiązanie zapobiega zanieczyszczeniu całego układu wodno-pianowego i autopompy przez środek pianotwórczy oraz umożliwia jednoczesne podawanie prądu gaśniczego piany i wody z różnych nasad.

Ciekawostką dla nas, ale standardowym rozwiązaniem w krajach skandynawskich, jest dodatkowa nasada o średnicy 38 mm (SMS), umożliwiająca podanie ciepłej wody uzyskanej dzięki kilkuminutowej pracy autopompy na podwyższonych obrotach, w obiegu zamkniętym.. Panel sterowania układem wodno-pianowym umieszczony został w ostatniej bocznej skrytce z prawej strony zabudowy. Zapewnia to najwyższy poziom bezpieczeństwa dla kierowcy, ponieważ jest odizolowany od przejeżdżających pojazdów oraz nie jest w bezpośredniej odległości od węży podłączonych do nasad tłocznych. Dodatkowo w tej samej skrytce znajduje się pilot do bezprzewodowego sterowania autopompą z odległości do 30 metrów.

Z uwagi na bezpieczeństwo załogi dach nie jest wykonany w formie podestu roboczego, w związku z tym nadwozie pożarnicze nie posiada składanej drabinki umożliwiającej wejście na dach i dostęp do przewożonego na nim sprzętu. Na dachu zabudowy umieszczono dwie drabiny aluminiowe oraz pozostały sprzęt. W celu ułatwienia dostępu, to tego sprzętu, pojazd wyposażono w trzy elektrycznie sterowano łoża. Na pierwszym łożu, po lewej stronie, umieszczona jest 4-elementowa drabina aluminiowa, na środkowym 3-przęsłowa, 12-metrowa drabina aluminiowa z hydraulicznymi podporami, a na prawym łożu aluminiowa skrzynia do przewożenia sprzętu (łopaty, szpadle, sprzęt do dekontaminacji).

Natomiast na tylnej ścianie kabiny zamontowano rozwijaną elektrycznie tablicę ostrzegawczą typu „roll-up” ze znakiem ostrzegawczym o wypadku. W górnej części tablicy umieszczony jest układ lamp ostrzegawczych – dwie pomarańczowe świecące pulsacyjnie do przodu i dwie czerwone świecące do tyłu, włączane w celu zatrzymania ruchu. Podnoszenie i opuszczanie, a także włączanie świateł następuje poprzez pilota znajdującego się ostatniej skrytce po prawej stronie oraz z kabiny pojazdu.Długość całkowita pojazdu wynosi 8300 mm, szerokość 2550 mm, wysokość 3000 mm, a rozstaw osi 4500 mm.